Wprowadzenie do badań nad feksofenadyną
Feksofenadyna, znana jako skuteczny lek przeciwhistaminowy, jest szeroko stosowana jako wskaźnik aktywności P-glikoproteiny (Pgp) w badaniach klinicznych. W ostatnich latach znaczenie Pgp w wynikach leczenia zyskało na uwadze w farmakologii klinicznej, co jest szczególnie istotne w kontekście starszych pacjentów z chorobami współistniejącymi. Niniejsze badanie dostarcza nowych, istotnych informacji na temat farmakokinetyki feksofenadyny u hospitalizowanych pacjentów w podeszłym wieku, co może mieć kluczowe znaczenie dla optymalizacji terapii farmakologicznej w tej grupie.
Cel badania i zastosowane metody
Celem przeprowadzonego badania było zbadanie farmakokinetyki feksofenadyny w populacji starszych pacjentów hospitalizowanych, z uwzględnieniem wpływu wieku, funkcji nerek oraz inhibitorów Pgp na jej stężenie w surowicy. Badanie zostało oparte na danych z badania OptimAT, w którym uczestniczyło 449 pacjentów z medianą wieku wynoszącą 71 lat oraz 10 zdrowych ochotników. Zastosowano modelowanie farmakokinetyki populacyjnej (popPK), aby dokładnie ocenić wpływ różnych czynników na farmakokinetykę feksofenadyny.
Wyniki badania: Kluczowe odkrycia dotyczące feksofenadyny
Wpływ wieku i funkcji nerek na stężenie leku
Wyniki analizy wykazały, że wiek, niewydolność nerek oraz obecność inhibitorów Pgp mają znaczący wpływ na ekspozycję na feksofenadynę. Zauważono, że w przypadku pacjentów z łagodną do umiarkowanej niewydolnością nerek stężenie leku wzrastało o 79%, a w przypadku pacjentów z umiarkowaną do ciężkiej niewydolnością nerek o 154% w porównaniu do pacjentów z prawidłową funkcją nerek. Co więcej, współpodawanie inhibitorów Pgp prowadziło do 35% wzrostu stężenia AUC0–6 (powierzchnia pod krzywą stężenia leku w czasie od 0 do 6 godzin).
Analiza wpływu inhibitorów Pgp
W badaniu stwierdzono, że 14% pacjentów przyjmowało leki będące inhibitorami Pgp, co dodatkowo wpływało na zwiększenie stężenia feksofenadyny. Analiza wykazała, że w populacji starszych pacjentów występowały różne poziomy aktywności Pgp, a niemal dwie trzecie badanej grupy miało obniżoną aktywność w porównaniu do zdrowych ochotników. Proponowane wartości AUC0–6 stratfikowane według wieku i funkcji nerek mają na celu ułatwienie interpretacji wyników fenotypowania Pgp w tej populacji.
Dyskusja: implikacje kliniczne wyników
Odkrycia te mają istotne znaczenie kliniczne, ponieważ sugerują, że lekarze powinni zwracać szczególną uwagę na ryzyko akumulacji substratów Pgp, zwłaszcza u starszych pacjentów z zaawansowaną niewydolnością nerek. Wyniki badania podkreślają, że zrozumienie farmakokinetyki feksofenadyny jest kluczowe dla optymalizacji leczenia farmakologicznego w tej grupie pacjentów. Proponowane typowe wartości AUC0–6 w zależności od wieku i funkcji nerek mogą pomóc w uniknięciu nadmiernego oszacowania wpływu interakcji lekowych na wyniki fenotypowania Pgp.
Podsumowanie i wnioski
Badanie to dostarcza nowych, istotnych informacji na temat farmakokinetyki feksofenadyny w populacji starszych pacjentów, wskazując na wpływ wieku, funkcji nerek oraz inhibitorów Pgp na stężenie leku. Wnioski te mogą wspierać lekarzy w podejmowaniu decyzji klinicznych dotyczących optymalizacji terapii u pacjentów w podeszłym wieku. W przyszłości konieczne są dalsze badania, aby lepiej zrozumieć mechanizmy leżące u podstaw akumulacji feksofenadyny, takie jak zmniejszona aktywność lub ekspresja Pgp.
Bibliografia
Gaspar Frédéric, Jacost-Descombes Celestin, Gosselin Pauline, Reny Jean-Luc, Guidi Monia, Csajka Chantal, Samer Caroline, Daali Youssef and Terrier Jean. Improving Understanding of Fexofenadine Pharmacokinetics to Assess Pgp Phenotypic Activity in Older Adult Patients Using Population Pharmacokinetic Modeling. Clinical Pharmacokinetics 2025, 64(2), 275-283. DOI: https://doi.org/10.1007/s40262-024-01470-4.